Zigli Cabir – ləqəbi, alamasi (ogrular arasinda buna “klichka” deyirlər) Sanka Zver olub. Kirminal aləmdə məşhur bir isimdir. Azərbaycanda həbs olunub. “Klichka” almağının tarixchesi var: belə ki, bir gün Sanka Zver adlı oğru ilə qarşılaşıb. Sanka Zverlə olan söhbətdə onu səhv (ogru jarqonunda “niprav”) çıxardıb və həmin “klichkani”, sonradan onu məşhurlaşdıran Sanka Zver ayamasini qazanıb. Yaşadığımız dünyanın içində başqa bir dünya da mövcuddur: – oğru dünyası. Bu dünyanın ayrıca qanunları, nizamnamələri, insanları (yəni, “lotular”, “avtoritetlər”, “zakonniklər”, “üzdəniraqlar” və s.), cinayətləri, cəzaları, davaları, hüquqları, əlaqələri var. Bu dünya bizim yaşadığımız dünyanın bir parçası olsa da, bir-birindən kəskin fərqlənir. İstər yaşayış, davranış tərzi, istər taleyin həyatda irəliləyənlərə açdığı yollar bu iki dünyanı bir-birindən uzaqlaşdırır, onları görünməz, sirli edir. Bu sirlilik, görünməzlik iki dünyanın arasına anlaşılmazlıq səddi çəkir. Bəzən oğru dünyasında baş verənlər real dünyada tamamilə qaranlıq görünür, ya da əksinə… Bu dünyadan “oğru dünyası”na baxanda oranın dərin, böyük və müxtəlif olduğu görünür. “Lotu” kimdir? Kriminal aləmin, yəni, “oğru dünyası”nın içində olanlar çox yaxşı bilirlər ki, “lotu” adını almaq üçün hansı şərtlərə əməl etməlisən. Adi və yaxud oğru qanunlarının ziddində edilən cinayət işi “oğru dünyası”nda qəti surətdə rədd edilir, bu cür xuliqanlar “lotu” adlanmaqdan məhrum olunur. “Lotu” adlanan şəxs mütləq aşağıdakı şərtlər daxilində hərəkət etməlidir: polisə tabe olmamalıdır; əsgərlikdə olmamalı, sonradan da hərbi xidmətə getməməlidir; “poqon” daşımamalıdır; əmək kitabçası, iş yeri olmamalıdır; kriminal aləmin, “oğru dünyası”nın qanunlarını, ideyalarını bir vəzifə kimi öhdəliyinə götürməli, başqa cür həyat tərzi yaşamamalıdır. Bu sadalanan şərtləri doğrultmayanlar “lotu” adlana bilməz. Lotuların leksikonu “Oğru dünyası”nın öz dili, danışıq tərzi var. Bu dil vasitəsi ilə lotular başqalarından fərqlənir, digər insanlar onların danışıqlarını anlamır. Ona görə də oğrular yalnız öz aralarında seçdikləri bir leksikonda – buna jarqon deyirlər – danışırlar. Bu onların sirlərinin bir hissəsini təşkil edir. Oğru jarqonunda sözlər əsasən rus dilində olur, ancaq istisna hal təşkil edən də var. Məsələn, bir neçə oğru jarqonunda olan sözlərə baxaq: dolya – xərac, səhv – qrex, yığıncaq – sxodka, dustaq – hərif, xəsis – kraxabor, yaxşı qumarbaz – şumlar, polis – ment, qrev – pay, ləqəb – kliçka və s. Lotular həbsxanada Oğruların taleyində həbsxana xüsusi rol oynayır. Həbsxana oğrunun ikinci həyat tərzidir, bəlkə də bu həyat tərzi digərinə nisbətən daha üstündür, oğruların leksikonunda desək daha “blattı”dır.
↧